เก๊กฮวย สรรพคุณไ ม่ธรรมดา ดับร้ อนให้ร่างกาย
เก๊กฮวย สรรพคุณสมุนไพรชนิดนี้ไ ม่ได้มีไว้ทำเครื่องดื่มแก้กระหายอย่างเดียว แต่ดอกเก๊กฮวยที่นำมาต้มเป็นชาเก๊กฮวยก็ดี หรือน้ำสมุนไพรเพื่อสุขภาพก็ดี ล้วนแล้วแต่แฝ งสรรพคุณเป็นย ามาด้วย และหากอยากรู้จักสรรพคุณของเก๊กฮวยให้ถ่องแท้ ลองอ่านบทความด้านล่าง แล้วไปหาน้ำเก๊กฮวยดื่มกันเลย
เก๊กฮวย มีดีที่ดอก
เก๊กฮวยเป็นดอกไม้ตระกูลเดียวกับดอกทานตะวันและดอกดาวเรือง เก๊กฮวยในภาษาจีนเรียกว่า จวี๋ฮัว ถ้าแปลเป็นไทยก็จะเรียกกันว่า ดอกเบญจมาศสวน หรือดอกเบญจมาศหนู ส่วนเก๊กฮวยในภาษาอังกฤษ มีชื่อว่า Chrysanthemum
ชื่อวิทย าศา สตร์ของเก๊กฮวยนั้นเรียกต่างออกไปในแต่ละสายพั นธุ์ โดยเก๊กฮวยดอกขาว มีชื่อทางวิทย าศา สตร์ว่า Dendranthema morifolium (Ramat.) Tzvel. หรือ Chrysanthemum morifolium Ramat. จัดเป็นพืชในตระกูล Asteraceae ส่วนสายพั นธุ์เก๊กฮวยดอกสีเหลือง ชื่อวิทย าศาส ตร์คือ Dendranthema indicum L. หรือ Chrysanthemum indicum L. ซึ่งไ ม่ว่าจะเป็นเก๊กฮวยสายพันธุ์สีขาวหรือสีเหลือง สรรพคุณทางย าของเก๊กฮวยก็อยู่ที่ดอกเก๊กฮวยด้วยกันทั้งคู่ค่ะ
สรรพคุณทางย าของดอกเก๊กฮวยมีดีอยู่หลายด้าน โดยสามารถจำแนกประโยชน์ของดอกเก๊กฮวยที่เกี่ยวกับสุขภาพได้ ดังนี้
1 ช่วยดับร้อน
ดอกเก๊กฮวยมีฤ ทธิ์เย็น ช่วยดับพิ ษร้อ นในร่างกาย แก้อาการร้อ นใน แก้กระหาย แก้ไ ข้ โดยใช้ดอกเก๊กฮวยแห้งประมาณ 5-9 กรัม ต้มกิน หรือทำเป็นชา แล้วดื่มในปริมาณที่เหมาะสม
2 ช่วยกระตุ้ นระบบย่อ ยอาหาร
โดยเฉพาะดื่มชาเก๊กฮวยร้อน ๆ จะช่วยให้ระบบย่ อยอาหารทำงานได้ดียิ่งขึ้น ช่วยบรรเทาอาการป วดท้ องจากอาหารไ ม่ย่ อ ยได้ ทั้งนี้ให้ใช้ดอกเก๊กฮวยแห้งประมาณ 5-9 กรัม ต้มกิน หรือทำเป็นชา แล้วดื่มในปริมาณที่เหมาะสม
3 ดีต่อหัวใ จ
เก๊กฮวยเป็นพืชสมุนไพรที่ดีต่อสุขภาพหัวใ จ เพราะมีฤ ทธิ์ลดระดับความดันโ ลหิ ต นอกจากนี้ทางมูลนิธิโร คหัวใ จแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ยังระบุว่า เก๊กฮวยช่วยป้องกันโร คหัวใ จและหลอ ดเลื อดได้อีกด้วย
4 แก้ตาบ วมแ ดง
ในตำรับยาสมุนไพรจีน มักใช้ดอกเก๊กฮวยผสมกับใบหม่อน เก๋ากี้ หรือชุมเห็ดไทย รักษาอาการตาบ วมแด งจากการตากลม หรือตาบว มแ ดงจากภาวะตั บพ ร่อง ไ ฟในตั บมาก โดยใช้ดอก ส ด ล้างสะอาด ตำให้แหล ก แล้วนำมาประคบที่ดวงตา
5 แก้วิงเวียน
หากมีอาการปว ดศีรษะ วิงเวียน เนื่องจากการกำเริบของหยางในตั บ สามารถใช้เก๊กฮวยร่วมกับโกฐสอและสมุนไพรฤ ทธิ์เย็นชนิดอื่นเพื่อบรรเทาอาการได้
6 รักษาแ ผ ล ฝี ห น อง และแผ ล บ วม
โดยใช้ดอกเก๊กฮวยสด 1 กำมือ ล้างให้สะอาด บ ด ผสมน้ำแล้วดื่ม จากนั้นนำ ก า ก ดอกเก๊กฮวยมาพอกตามแ ผล
7 รักษาผมร่วง
ตำรับย าจากประเทศเวียดนาม ใช้ดอกเก๊กฮวยส ด ตำละเ อียดแล้วกลั่ นเอ าแต่น้ำมาหมักผม โดยเชื่ อว่าดอกเก๊กฮวยสามารถรักษาอาการผมร่วง ช่วยให้สีผมดำ เงางาม ไ ม่เปลี่ยนเป็นสีเทาก่อนวัยอันควร
8 ลดไขมั นในหล อดเลื อด
สา รโพลีฟีนอลในเก๊กฮวย สามารถลดไขมั นในตั บและหลอ ดเลือ ดได้ จึงช่วยลดความเสี่ ยงต่อการเป็นโร คหัวใ จและหล อดเลือ ด รวมถึงโร คห ลอดเลื อดส มองได้
การใช้ดอกเก๊กฮวยให้เป็นประโยชน์เพื่อสุขภาพ ในปัจจุบันจะนิยมนำดอกเก๊กฮวยแห้งมาต้มเป็นน้ำสมุนไพร หรือจิบเป็นชาสมุนไพรกันมากกว่าจะนำดอกเก๊กฮวยมาใช้ภายนอก ดังนั้นเรามาดูวิธีทำน้ำเก๊กฮวยกันค่ะ
วิธีทำน้ำเก๊กฮวย
1 ใช้ดอกเก๊กฮวยแห้งประมาณ 1 กำมือ นำมาต้มกับน้ำเดื อดประมาณ 2 ลิตร
2 ต้มดอกเก๊กฮวยสัก 2-3 นาที แล้วใส่น้ำตาลทรายลงไป (ความหวานตามชอบ)
3 คนสักพักพอให้น้ำตาลทรายละลา ยจนหมด ปิดไ ฟ พักไว้จนเย็น
4 เมื่อน้ำเก๊กฮวยพออุ่น ๆ สามารถเทใส่แก้วแล้วดื่มได้เลย หรือจะพักน้ำเก๊กฮวยให้เย็น จากนั้นเติมน้ำแข็งดื่มแบบเย็น ๆ ให้ชื่นใ จก็ได้
ทั้งนี้ในการต้มน้ำเก๊กฮวย บางคนอาจใส่ใบเตยลงไปด้วยเพื่อเพิ่มกลิ่นหอม หรืออาจใส่ลูกพุดจีนเพิ่มสีเหลืองให้น้ำเก๊กฮวยมีสีสันมากกว่าเดิมก็ได้เช่นกันค่ะ ว่าแล้วก็ไปหาน้ำเก๊กฮวยมาดื่มเพื่อสุขภาพกันบ้างดีกว่าค่ะ
ที่มา โครงการอนุรักษ์พันธุกร รมพืชฯ, มูลนิธิโร คหัวใ จแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์, คณะเภสัชศา สตร์ มหาวิทย าลัยเชียงใหม่
