4 พฤติกร รมในชีวิตประจำวันทำแล้วเสี่ ยงมะเร็ ง
นายแพทย์ธนุตม์ ก้วยเจริญพานิชก์ ผู้อำนวยการ โรงพย าบาลมะเร็ งชีวามิตรา โรงพย าบาลเอกชนเฉพาะทางโ รคมะเร็ งแห่งแรกในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ระบุว่า ระยะเวลากว่า 2 ปีที่ผ่านมา หลายประเทศทั่วโลก รวมถึงคนไทยเผชิญกับภาวะวิกฤตครั้งใหญ่ การแพ ร่ระ บา ดเชื้ อไวรั สโควิ ด ส่งผลให้เกิดมาตรการล็อกดาวน์ และก้าวเข้าสู่ยุคนิวนอร์มอล (New normal) เพื่อปรับรูปแบบการใช้ชีวิตให้สอดคล้องกับการป้องกันการแพ ร่ระบา ดของเชื้ อไวรั ส เช่น เว้นระยะห่างทางสังคม (Social distancing)
ขณะที่กลุ่มคนทำงาน อายุตั้งแต่ 22- 60 ปี ต้องเข้าสู่รูปแบบการทำงานจากที่บ้าน (Work from Home) แทนการเดินทางไปทำงานที่ออฟฟิศแบบเดิม
กลุ่มนักเรียน นิสิต นักศึกษา ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลไปจนถึงระดับมหาวิทย าลัย ต้องเข้าเรียนผ่านในระบบออนไลน์ รวมไปถึงการทำกิจกรร มในกิจวัตรประจำวันผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์แทบทั้งหมด โดยแทบไม่ต้องเคลื่อนที่ออกจากบ้าน
ปัจจัยดังกล่าวส่งผลกระตุ้ น หรือเพิ่มความเสี่ ยงต่อการเกิดโร คมะเ ร็งจากพฤติกรร มดังต่อไปนี้
-เค รียด เพราะต้องปรับตัวกับการทำงานรูปแบบใหม่ ต้องเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ๆ อีกทั้งยังไม่สามารถแบ่งเวลาพักผ่อนออกจากการทำงาน หรือการเรียนได้อย่างสมดุล ผนวกกับต้องเผชิญปัญหาเศรษฐกิจ และหลายรายประสบปัญหาตกงาน
-พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือ นอนไม่หลับ เป็นระยะเวลานาน ผลพ่วงจากความเ ครียดสะสมจากการปรับตัวรับนิวนอร์มอล
-รับประทานทานอาหารไม่มีประโยชน์ จำพวกอาหารแช่แข็ง อาหารสำเร็จรูป ขนมขบเคี้ยว และพฤติกร รมทานซ้ำ ทานด่วนบ่อย ส่วนมากมักเป็นอาหารประเภทเนื้ อสัตว์ที่ปรุงโดยการทอดหรือผัด ที่มักมีไขมันสูงทำให้อ้วนลงพุง ทั้งยังเพิ่มความเสี่ ยงที่จะก่อให้เกิดโ รคมะเร็ ง
-ไม่ออกกำลังกาย หรือ ขยับร่างกายน้อยในแต่ละวัน เนื่องจากไม่สามารถบริหารจัดการเวลาได้ มักหมดเวลาไปกับการทำงาน ขยับตัวน้อย หรือแทบไม่ได้ขยับตัวเคลื่อนไหวออกนอกบ้าน
อย่างไรก็ดี แม้ปัจจุบันมีโ รคอุบั ติใหม่เพิ่มขึ้นมากมาย แต่โ รคมะเร็ งยังคงอยู่ในอันดับต้นๆ ของโร คร้า ยที่คร่าชีวิตคนไทยมากสุดในแต่ละปี และคาดมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยสาเห ตุการเกิดโ รคมะเ ร็ง 70% มาจากพฤติกรร มในชีวิตประจำวัน ซึ่งสามารถหลีกเลี่ย งได้
ทั้งนี้ เพื่อหลีกเลี่ย งพฤติกร รมเสี่ ยงมะเร็ งลุกลามโดยไม่รู้ตัว หรือหากรู้ก่อนก็จะสามารถควบคุมและรักษาให้หายได้ แนะ 3 ข้อ เลี่ ยง ลด เสริม เพื่อลดภาวะความเสี่ ยงจากมะเ ร็ง พฤติกร รมที่ทำร้ ายร่างกาย แต่เป็นที่รักของมะเร็ ง ให้สอดคล้องกับนิวนอร์มอล
-เลี่ ยงขณะที่หลายบริษัทมีมาตรการให้พนักงานทำงานที่บ้าน ส่งผลให้การทำกิจกรร มต่าง ๆ อาจต้องอยู่ในพื้นที่จำกัด ร่วมกับส่วนรวม หรือครอบครัว
-หลี กเลี่ย งการสู ดดมควันพิ ษที่มีส ารก่อเกิดมะเ ร็ง อาทิ ควันจากบุห รี่ หรือควันจากธูป ภายในบ้าน หรือบริเวณใกล้เคียง เนื่องจากในยุคที่หลายคนต้องกักตัวอยู่บ้าน กิจกรร มต่าง ๆ อาจอยู่ในพื้นที่จำกัด เช่น การสูบบุ หรี่ในบ้าน หรือระเบียงคอนโด เป็นต้น
-เลี่ ยงการดื่มเครื่องดื่มแอ ลกฮ อ อล์ โดยเฉพาะช่วงโควิ ดและเศรษฐกิจที่คาดเดาไม่ได้ อาจส่งผลให้หลายคนหันหน้าไปพึ่งเครื่องดื่มแ อลกอฮ อล์เพื่อคลายเครี ยดเพิ่มขึ้น
-หลีกเลี่ ยงการขับถ่ายไม่เป็นเวลา หรือท้องผูกบ่อย ๆ จากการทานอาหารที่ไม่สดใหม่ หรืออาหารค้างคืน เกิดจากการทำงานเพลิน ขยับตัวน้อย ทานอาหารที่มีกากใยน้อย
-ลดบริโภคอาหารร้ ายที่มะเร็ งรัก โดยเฉพาะในช่วงกักตัว ที่หลายบ้านต้องเลือกสั่งอาหารจากแอปพลิเคชันเดลิเวอรี่ อาหารสำเร็จรูป อาหารแช่แข็ง อาหารปรุงซ้ำ
-ลดอาหารที่มีส่วนผสมสา รไนโตรชามีนในเนื้ อสัต ว์แปรรูป อาทิ ไ ส้กรอก แฮม เบคอน กุนเชียง เป็นต้น จากเมนูอาหารที่มาพร้อมโปรโมชั่นผ่านการขายเดลิเวอรี่ กระตุ้ นความต้องการผู้บริโภค
-ลดอาหารที่มีส่วนผสมส ารไฮคาร์บอนจากอาหารที่ไ หม้ เก รียม และน้ำมันที่ทอดซ้ำกันหลายรอบ
-ลดอาหารที่มีส่วนผสมส ารอัลฟาทอกชิน ในอาหารแห้งที่อับชื้น เช่น ถั่วป่น พริกป่น หรือกุ้งแห้ง
-ลดอาหารที่มีส ารเ คมีจากอาหารหมักดอง เช่น ผัก และผลไม้ดอง แหนม ปลาร้ า
-ลดทานอาหารที่ไม่สุก เนื่องจากเป็นแหล่งสะสมพย าธิก่อให้เกิดมะเ ร็ง อาทิ ลาบเลื อด ปลาน้ำจืดดิ บ หรือผักสดที่ล้างไม่สะอาด
-เสริมป้องกัน ห่างไกล สถานการณ์การแ พร่ระบา ดของเชื้ อไวรั สโควิ ด ที่ไม่อาจคาดเดาได้ ดังนั้นการเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายในยุคนิวนอร์มอลจึงเป็นเรื่องที่ควรใส่ใ จเพิ่มขึ้น
-รับประทานผักและผลไม้อย่างน้อย 5 สี ต่อวัน มีสา รต่อต้ านอนุมูลอิสระจากวิตามิน เกลือแร่ และสา รพฤกษเ คมีหลายชนิด
-เสริมการทานข้าวแป้งและธัญพืชที่ไม่ขัดสี เนื่องจากมีกากใยช่วยในการขับถ่าย สา รอนุมูลอิสระ และส ารพฤกษเ คมีหลายชนิด
-เสริมการปรุงแต่งรสชาติอาหารด้วยใช้เครื่องเทศ แทนการใช้ผงปรุงรสในปริมาณที่มากเกิน
-เสริมการเคลื่อนไหวร่างกาย หรือการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
-เสริมการผ่อนคลายร่างกายและสมองจากงาน เพื่อลดภาวะความเค รียดที่พบเจอแต่ละวัน ด้วยกิจกรร มที่ชื่นชอบ อาทิ ดูหนัง ฟังเพลง หรือเล่นเกม เป็นต้น
-เสริมการนอนพักผ่อนเป็นเวลา เพียงพอ และเหมาะกับร่างกายแต่ละช่วงวัย
-ตรวจสุขภาพเป็นประจำ
หากสามารถนำแนวทาง เ ลี่ยง ลด เสริม ไปปรับพฤติก รรมการใช้ชีวิตประจำวันได้ จนส่งเสริมให้เกิดพื้นฐานการดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ ด้วยการเลือกรับประทานอาหารหลากหลายครบ 5 หมู่ ถูกตามหลักโภชนาการ หลีกเลี่ยงการดื่มสุร าและการสู บบุ ห รี่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ และรักษาจิตใจ ไม่เครีย ด ถือเป็นย าวิเศษที่ดีที่สุดในทุกช่วงเวลาของชีวิต ไม่ว่ารูปแบบการใช้ชีวิตของสังคมจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร
ขอขอบคุณข้อมูล :นายแพทย์ธนุตม์ ก้วยเจริญพานิชก์ ผู้อำนวยการ โรงพย าบาลมะเ ร็งชีวามิตรา
