วิจั ยใหม่ พบค้างคาวในลาวมีเชื้ อไวรั สใกล้เคียงกับโควิ ด
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรั สวิทย า ศูนย์พันธุวิศวกร รมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์ข้อความถึงการค้นหาต้นตอหรือบรรพบุรุษของไวรั ส SARS-CoV-2 ที่ก่อโ รคโควิ ดในปัจจุบัน พบว่า เ ชื้อไวรั สโ คโ รนาที่ใกล้เคียงกับ SARS-CoV-2 ที่สุด คือไวรั ส “RaTG13” ในค้างคาวมงกุฎเทาแดง จากถ้ำในยูนนาน ประเทศจีนซึ่งพบเมื่อปี 2013
แต่ไวรั สสายพั นธุ์นี้แม้จะมีความใกล้เคียงกับ SARS-CoV-2 มาก แต่ตำแหน่งของโปรตี นหนามที่ใช้จับกับโปรตี นตัวรับ ACE2 ของมนุษย์ ยังทำได้ไม่ดีเท่ากับไวรั สโควิ ด
ล่าสุด ได้มีการเผ ยแ พร่งานวิจัยของทีมวิจัยจากสถาบันปาสเตอร์และมหาวิทย าลัยลาว ซึ่งได้ทำการศึกษาตัวอย่างเชื้ อไวรั สโ คโ รนาในค้างคาวที่มีถิ่นที่อยู่ทางตอนเหนือของ สปป.ลาว ใกล้กับประเทศไทย ในช่วงปี 2020 โดยจับค้างคาวมาทั้งหมด 645 ตัว จาก 46 สายพั นธุ์ เก็บตัวอย่างเลือ ด 275 ตัวอย่าง น้ำลา ย 608 ตัวอย่าง อุจจาระ 539 ตัวอย่าง และปัสสาวะ 157 ตัวอย่าง
ทำให้สามารถพบไวรั สโ คโ รนาในค้างคาวได้ 3 สายพัน ธุ์ หนึ่งในนั้นมีความน่าสนใ จ เป็นพิเศษ ชื่อว่า BANAL-20-52 และ -236 ซึ่งเป็นไวรั สที่มีความใกล้เคียงกับ SARS-CoV-2 ในมนุษย์มาก ถ้าดูตลอดทั้งสายพันธุกร รมอาจจะใกล้เคียงกับ SARS-Co-2 น้อยกว่า RaTG13 แต่ถ้าโฟกัสไปที่ตำแหน่งสไปค์ที่ไวรั สใช้จับกับโปรตี นตัวรับของมนุษย์ พบว่า BANAL-20-236 เหมือนกับ SARS-CoV-2 มากกว่า RaTG13 มากๆ
มีเพียงแค่ 2 ตำแหน่งกลายพั นธุ์ที่ต่างจาก SARS-CoV-2 เท่านั้นคือ 493 กับ 498 เท่านั้น และแน่นอนว่า BANAL-20-52 และ -236 สามารถติดเข้าเซล ล์มนุษย์ได้เหมือนกับ SARS-CoV-2
การค้นพบไวรั สในค้างคาวนี้บอกได้ว่า ไวรั สในธรรมชาติมีการเปลี่ยนแปลงเหมือนที่คิดไว้จริงๆ SARS-CoV-2 ที่คิดว่ามาจากมนุษย์สร้างขึ้นอาจจะไม่น่าจะใช่ และไวรั สในค้างคาวในแถบประเทศเพื่อนบ้าน หรือในประเทศไทยเอง ก็กำลังบ่มเพาะการกลายพัน ธุ์ไปเรื่อยๆ พร้อมกระโดดเข้าสู่ประชากรมนุษย์ได้ทุกเมื่อ เราจำเป็นต้องเตรียมความพร้อมกับการอุบั ติใหม่ของไวรั สจากสัต ว์สู่คนไว้ตลอด
ข้อมูลและภาพจาก Anan Jongkaewwattana
