ปากแห้งหรือภาวะปากแห้งเหตุน้ำลายน้อย(Xerostomia)เป็นภาวะที่ต่อมน้ำลายในปากไ ม่สามารถผลิตน้ำลายเพื่อรักษาความชุ่มชื้นในปากได้ตามปกติทำให้มีอาการปากแห้งรู้สึกไ ม่สบายในปาก คอแห้งหรือกระหายน้ำมักเกิดจากภาวะขาดน้ำผลข้างเคียงจากการใช้ຍาบางชนิดการรักษาด้วยการฉายรังสีหรืออายุที่เพิ่มขึ้นปากแห้งอาจเกิดจากสาเหตุที่ไ ม่รุนแsงและสามารถรักษาได้หลายวิธีแต่หากพบว่าตนเองมีอาการปากแห้งมากผิดปกติควรรีบไปพบแพทย์ พื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป
อาการปากแห้งอาการปากแห้งที่พบทั่วไปในชีวิตประจำวันมักเกิดจากภาวะขาดน้ำหรือความวิตกกังวลแต่อาการปากแห้งที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องอาจเป็นสัญญาณของโsคและการเจ็บป่วยบางชนิดโดยอาจมีอาการอื่นๆที่เกิดขึ้นร่วมด้วยและพบได้บ่อย เช่น
1.ปากเปื่อยอักเสบแผลในปาก:ขาดวิตามิน B2
แผลที่เกิดรอบๆริมฝีปากหรือแผลในช่องปากเกิดจากการขาดวิตามินB2ที่จะช่วยซ่อมแซมรอยแผลให้หายเป็นปกติวิตามินB2มีผลกับการสร้างผิวหนังและเส้นผมเนื่องจากไ ม่สามารถสะสมวิตามินB2ไว้ในร่างกายคนเราได้ดังนั้นเราจึงต้องรับวิตามินB2เข้าสู่ร่างกายโดยการรับประทานอาหารหรือวิตามินเสริมอาหารที่มีวิตามินB2:ดื่มนมวันละ250cc.หรือทานเห็ดหอมเห็ดหูหนูถั่วลิสงงาดำหรือเมล็ดอัลมอนต์
2.ประสิทธิภาพในการรับรสเสื่อม:เกิดจากร่างกายขาดธาตุสังกะสี
แนะนำผู้ชายควรบริโภคสังกะสีวันละประมาณ5.5ถึง9.5มก.ส่วนผู้หญิงวันละ4ถึง7มก.การขาดสังกะสีทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำลงเบื่ออาหารการเจริญเติบโตลดลงผมร่วงและประสิทธิภาพในการรับรสเสื่อมลงถ้าหากพบว่าทานอาหารแล้วไ ม่ค่อยรู้รสเป็นแผลแล้วหายช้าอาจจะเป็นสาเหตุจากการขาดธาตุสังกะสีอาหารที่มีธาตุสังกะสี:เนื้อวัวเนื้อแพะสั ตว์เนื้อแดงนั้นอุดมไปด้วยธาตุสังกะสีหากทานเสต็กเนื้อชิ้นละ 8ออนซ์อาทิตย์ละครั้งก็จะได้รับธาตุสังกะสีในปริมาณที่เพียงพอกับที่ร่างกายต้องการ
3.อาการปวดหรือไ ม่สบายกระเพาะ:เกิดจากการขาดวิตามินA
แนะนำผู้ชายควรบริโภควิตามินAวันละประมาณ0.7มก.ส่วนผู้หญิงวันละ0.6มก.วิตามินAนั้นไ ม่เพียงสามารถช่วยบำรุงรักษาสายตาแต่ยังช่วยบำรุงและปกป้องหลอดลมและกระเพาะเคลือบป้องกันไ ม่ให้เชื้อโsคทำ ร้าຍเราได้โดยตรงอีกด้วยเพราะฉะนั้นหากขาดวิตามินAนอกจากจะมีผลกระทบต่อดวงตาของเราแล้วยังจะมีผลเสียต่อหลอดลมและกระเพาะอาหารอีกด้วยอาหารที่มีวิตามินA:ทานแครอททุกวันหรือทานเครื่องในสั ตว์อาทิตย์ละ1-2ครั้งก็สามารถชดเชยปริมาณวิตามินAที่ร่างกายต้องการได้เพียงพอ
4.โกรธง่ายเหนื่อยง่าย:การขาดธาตุเหล็ก
การขาดธาตุเหล็กไ ม่เพียงแต่จะเป็นสาเหตุของอาการเลือดจางแต่ยังทำให้มีอารมณ์แปรปรวนและโกรธง่าย แนะนำผู้ชายควรบริโภควันละประมาณ8.7มก.ส่วนผู้หญิง14.8มก.ถึงจะเพียงพอธาตุเหล็กมีสาระสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดงยิ่งสำหรับผู้หญิงในวัยที่มีประจำเดือนแล้วธาตุเหล็กนั้นมีความสำคัญมากเมื่อร่างกายขาดธาตุเหล็กจะทำให้เกิดอาการซึมเศร้าและร่างกายไ ม่กระปรี้กระเปร่าอาหารที่มีธาตุเหล็ก:สั ตว์เนื้อแดงไข่ไก่ถั่วต่างๆผักสีเขียวเข้มและอย่าลืมทานวิตามินCเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูดซึมธาตุเหล็กด้วยนะจ๊ะ
5.ข้อเท้าปูดบวม:เกิดจากการขาดธาตุโพแทสเซียม
โพแทสเซียมช่วยให้ปริมาณของเลือดและน้ำภายในร่างกายอยู่ในระดับที่เหมาะสมการขาดโพแทสเซียมติดต่อกันเป็นเวลานานจะทำให้การเต้นของหัวใ จไ ม่สม่ำเสมอและการตอบสนองของระบบประสาทเสื่อมลงอาหารที่มีโพแทสเซียม:การทานกล้วยหลังออกกำลังกายช่วยเสริมสร้างโพแทสเซียมและป้องกันการเป็นตะคริวการทานผักและผลไม้ทุกวันก็สามารถเพิ่มแร่ธาตุโพแทสเซียมให้พอเพียงต่อความต้องการของร่างกายได้เช่นกัน
6.อาการปวดเมื่อยทั่วร่างกาย:ขาดวิตามิน D
อาจจะเป็นเพราะได้รับวิตามินจากแสงแดดไ ม่เพียงพอคนที่ขาดวิตามินDจะเจ็บปวดตามร่างกายได้ง่ายวิตามินDนั้นมนุษย์ไ ม่สามารถสร้างขึ้นได้เองวิตามินDสำคัญสำหรับโครงสร้างของกระดูกและฟันที่แข็งแsงอาหารที่มีวิตามินD:รับประทานปลาที่มีไขมันอาทิตย์ละ2ครั้งเช่นปลาแซลมอนปลาซาดีนและควรหาโอกาสออกไปรับแสงแดดบ้างเพื่อเพิ่มปริมาณวิตามินDให้เพียงพอต่อร่างกาย
การวินิจฉัยปากแห้งแพทย์มักสอบถามประวัติการเจ็บป่วยหรือประวัติการใช้ຍาและตรวจภายในช่องปากของผู้ป่วยโดยการวินิจฉัยมักประเมินจากปริมาณน้ำลายที่ต่อมน้ำลายผลิตออกมาทั้งที่ถูกกระตุ้นและไ ม่ได้รับการกระตุ้น นอกจากนั้นแพทย์อาจทดสอบด้วยวิธีอื่นๆเพื่อวินิจฉัยอาการเพิ่มเติมหรือตรวจหาสาเหตุของอาการปากแห้งเช่นตรวจเลือดตรวจต่อมน้ำลายจากภาพถ่ายตรวจเซลล์จากต่อมน้ำลายในกรณีที่แพทย์สงสัยว่าผู้ป่วยปากแห้งจากกลุ่มอาการโจเกรน(Sjogren’s Syndrome)
วิธีการดูแลตนเองเบื้องต้นเมื่อมีอาการปากแห้งได้แก่ดื่มน้ำให้มากขึ้นควรจิบน้ำเย็นหรือเครื่องดื่มที่ไ ม่หวานบ่อยๆอมลูกอมหรือเคี้ยวหมากฝรั่งที่ปราศจากน้ำตาลเพื่อช่วยกระตุ้นให้ต่อมน้ำลายผลิตน้ำลายออกมาได้มากขึ้นอมน้ำแข็งเพราะน้ำแข็งจะค่อย ละลายอย่างช้าๆในปากและช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในปากได้หากริมฝีปากแห้งและแตกด้วยควรบำรุงริมฝีปากด้วยผลิตภัณฑ์ที่ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และคาเฟอีนและไ ม่สูบบุหรี่เพราะจะทำให้อาการปากแห้งแย่ลงได้
ขอขอบุณแหล่งที่มาข่าว
https://bit.ly/34sGEsJ
